O projekcie
Partnerzy: Віцебскі жаночы клуб (Witebski Klub Kobiecy), Адкрыты асветніцкі праект „EuroUniver” (Otwarty Projekt Oświatowy „EuroUniver”), грамадскае аб’яднанне „Прыватныя ініцыятывы” (Stowarzyszenie Społeczne „Prywatne Inicjatywy”).
Projekt został zrealizowany przez Towarzystwo Edukacyjne „Wiedza Powszechna” we współpracy z organizacjami pozarządowymi: Віцебскі жаночы клуб (Witebski Klub Kobiecy), Адкрыты асветніцкі праект „EuroUniver” (Otwarty Projekt Oświatowy „EuroUniver”), грамадскае аб’яднанне „Прыватныя ініцыятывы” (Stowarzyszenie Społeczne „Prywatne Inicjatywy”) pochodzącymi z Witebska na Białorusi. Projekt byłrealizowany w terminie od 1 lutego do 31 lipca 2008r.
Projekt miał na celu spopularyzowanie idei równości płci, umocnienie w świadomości społecznej roli kobiety jako pełnoprawnej obywatelki oraz obalenie istniejących stereotypów, które niejednokrotnie utrudniają kobietom realizowanie swoich własnych ambicji i celów. Projekt adresowany był do pedagogów, ponieważ to właśnie ta ważna grupa zawodowana co dzień odpowiedzialna jest za edukacje i wychowanie dzieci i młodzieży, jak również za kształtowanie przekonań i postaw młodych ludzim.in. odnośnie społecznej roli kobiety i mężczyzny.
Celem projektu było:
- poparcie i rozwijanie idei gender enlightenment na Białorusi w ramach realizowania Konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacjikobiet
Działania projektu skierowane były do następujących grup docelowych:
- bezpośrednio – białoruskie nauczycielki z Witebska;
- pośrednio – białoruska młodzież szkolna, pozostali pedagodzy oraz rodzice z Witebska, jak również osoby, które swoją wiedzę na temat równouprawnienia płci oraz realizacji projektu czerpią ze środków masowego przekazu oraz internetu.
Działania wchodzące w skład projektu:
• szkolenia;
• realizacja mikroprojektów (scenariuszy);
• dyskusje;
• kampania informacyjna.
Działania projektu odbywały się w Witebsku i Loznie na Białorusi oraz w Trójmieście w Polsce.
W niektórych działaniach zarówno na Bialorusi jak i w Polsce uczestniczyła obserwatorka z Tadżykistanu p. Gulnora Kasimova.
Z przyczyn organizacyjnych - niektóre uczestniczki miały problemy z otrzmaniem wizy oraz pozwolenia na wyjazd z prac – warsztaty odbyły się w 2 częściach: pierwsza część w marcu / 4 - 8.03.2008 / oraz w lipcu / 1 - 6.07.2008 /
Zajęcia warsztatowe prowadzili: Magdalena Honkisz, Michał Koss, Anna Odrobińska. Uczestniczki warsztatów spotkały się także z Małgorzatą Tarasiewicz, Przewodniczacą NEWW Polska. Uczestniczyły w dniu 07 marca 2008 w otwarciu wystawy "Polki w sejmie" w Bibliotece Głównej Uniwersytetu Gdańskiego oraz obserwowały debatę polityczną "Wybór kobiet " na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego.
W trakcie debaty uczestniczki spotkały się z Izabelą Jarugą-Nowacką, byłą Pełnomocniczką Rzadu ds.Równego Statusu Kobiet i Mężczyzn, z którą wymieniały opinie na temat sytuacji kobiet w Polsce i na Białorusi. Uczestniczki wzięły też udział w demonstraci "Manifa" w dniu 08 marca 2008 r. w Gdańsku.
W dniach 22 – 29 marca w Witebsku zostało przeprowadzone szkolenie 23 nauczycieli, wychowawców oraz przedstawicielek Witebskiego Klubu Kobiecego z dziedziny gender enlightenment. Zajęcia przeprowadziło 5 wykładowców i ekspertów z organizacji pozarzadowych i uczelni wyższej Witebska, Mińska i obwodu mińskiego: Sviatłana Dubroŭskaja (Witebski Klub Kobiecy, Witebsk), Juryj Ściapanaŭ (Otwarty Projekt Oświatowy „EuroUniver”, Witebsk), Sviatłana Hińko (Witebski Państwowy Uniwersytet Przemysłu Lekkiego, Witebsk), Ludmiła Piecina (Białoruski Niezależny Demokratyczny Ruch Kobiecy, Mińsk) i Nadzeja Kokaš (Białoruska Organizacja Kobiet Pracujących.
Uczestniczki wziły udział w kursach szkoleniowych, które trwały 56 godzin i podzielone były na dwie części:
- część pierwsza - wykład
- część druga - warsztaty i ćwiczenia praktyczne dla uczestniczek bazowane na elementach prawa, z wykorzystaniem prawa, z wykorzystaniem źródeł, dokumentów i materiałów przygtowanych przez autorów, jak również w oparciu o własne doświadczenie.
Program warsztatów był następujący:
• Słownik definicji z zakresu wiedzy prawnej, elementów socjologii, psychologii, zarys historycznych oraz kulturowych aspektów związanych z kwestią równouprawnienia płci.
• Sytuacja kobiet w Europie i na Białorusi – życie polityczne, społeczne zawodowe i rodzinne.
• Stereotypy dotyczące roli kobiety i mżczyzny na podstawie analizy współczesnych podręczników. Wzorowe role kobiety i mżczyzny obecne w środowiskach miejskich i wiejskich, omawiane na postawie własnych obserwacji i doświadczenia.
• Ustalanie treści przyszłych zajęć oraz działań – jakie podejście do roli kobiety i mżczyzny jest najwłaściwsze. Forma tworzenia antydyskryminacyjnych zajęć i działań.
Zasady przedkładania wniosków o dotację.
• Próba stworzenia planów oraz (zakładanych) scenariuszy zajęć i pozostałych działań.
• Ocenianie pomysłów na antydyskryminacyjne zajęcia i działania.
Rezultatem warsztatów było składanie przez uczelnie, grupy nauczycieli i poszczególnych uczestników projektu wniosków o wsparcie finansowe.
Następnie, uczestniczki przedstawiły swoje własne antydyskryminacyjne scenariusze i projekty.
Nauczyciele realizowali swoje działania antydyskryminaczyjne według przygotowanych scenariuszy i projektów w swoich szkołach, ośrodkach wychowawczych i organizacjach pozarządowych. Na realizację tych inicjatyw otrzymali wsparcie finansowe.
Nauczyciele realizowali swoje działania antydyskryminaczyjne podczas zajęć w szkołach oraz we własnym środowisku lokalnym. W maju i czerwcu akcje na rzecz równości płci odbyły się w szkołach nr 25 (kilkakrotnie), 28, 45 (trzy razy), w koledżu przemysłu lekkiego (wielokrotnie), w kilku ośrodkach wychowawczych oraz w Witebskim Klubie Kobiecym. Obejmowały co najmniej 250 uczniów, wychowanków, nauczycieli, wychowawców, rodziców, pozarządowców.
Zostałyzorganizowane cztery spotkania klubu dyskusyjnego dla około piętnastu nauczycieli i wychowawców. Tematem ich było równouprawnienie kobiet i mężczyzn. Zajęcia dyskusyjnego klubu pedagogów zostały przeprowadzone wiosną 2008 r. Tematyka posiedzeń była następująca:
1. “Маскуліннасць і феміннасць. Неадназначнасць трактовак”. (Męskość i kobiecość - mnogość interpretacji)
2. “Пол і гендэр: псіхалагічныя і сацыяльныя аспекты выхавання”. (Płeć biologiczna i płeć kulturowa - psychologiczne i społeczne aspekty odpowiedzialne za ich kształtowanie)
3. “Дэмакратыя пачынаецца ў сям’і. Гендэрнае радзіннае выхаванне”. (Demokracja rozpoczyna się w rodzinie. Nauczanie tolerancji w środowisku rodzinnym.)
4. “Пашыраючы межы талерантнасці: гендэрная палітыка як методыка выхавання антысексізму”. (Wzrost granic tolerancji; polityka płci jako metoda propagowania antyseksizmu.)
W debatach uczestniczyli mieszkańcy Witebska i Haradka (obwód witebski), głównie nauczyciele szkolni.
Na początku realizacji projektu została zbudowana strona internetowa projektu „Krok ku równości”. Jest dostępna pod adresem www.gender.do.am. Na stronie internetowej zamieszczone są informacje o postępach w realizacji projektu, antydyskryminacyjne scenariusze (projekty) polskichi białoruskich pedagogów, jak również opisy doświadczenia zawodowego witebskich nauczycieli w walce o równouprawnienie płciowe. Strona ta ma służyć jako pomoc metodologiczna dla pedagogów jak również ma za zadanie popularyzować ideę gender enlightenment w białoruskim systemie edukacyjnym.
Strona www projektu jest jedyną na Białorusi witryną internetową, która przedstawia zagadnienia związane z równością płci w Polsce oraz upowszechnia polskie doświadczenie w dziedzinie gender enlightenment. Tej tematyce został specjalnie poświęcony rozdział na www.gender.do.am.
Za pomocą tekstów, zdjęć i plików dźwiękowych witryna internetowa odzwierciedla działania podejmowane w ramach projektu.
Po raz pierwszy w historii białoruskich stron nt. równości płci na www.gender.do.am powstał stale pracujący dwujezyczny dział newsów. Zamieszczono tam ponad 120 wiadomości w języku białoruskim i rosyjskim. Dotyczyły różnych zagadnień równości płci. Informowały o wydarzeniach, zjawiskach i faktach na Białorusi, w Szwecji, w krajach muzulmańskich, na Tajwanie, w Australii, USA i innych państwach. Newsy przygotowywali 4wolontariusze organizacji pozarządowych z Witebska. Obecnie ten dział intensywnie się rozwija.Działalność informacyjna obejmowała też kampanię promocyjną projektu. Witebscy uczestnicy „Kroku ku równości” podali w mediach krajowych i zagranicznych kilka wiadomości, ogłoszeń i wywiadów nt. sytuacji kobiet wspołeczeństwie białoruskim, o potrzebie gender enlightenment, o szkoleniu nauczycieli w ramach projektu. Działalność informacyjna została przeprowadzona w prasie (gazeta lokalna „Viłbiły”), w Internecie(portal regionalny www.vitebsk.cc), w radiu (rozgłośnia regionalna „Avtoradio”), w radiu i Internecie (audycje na cały kraj Polskiego Radia dla Zagranicy). We współpracy z Redakcją Białoruską Polskiego Radia dla Zagranicy został ogłoszony konkurs ogólnokrajowy nt. równości płci. Będzie trwał do końca października 2008 roku. W listopadzie zostanły ogłoszone rezultaty. 30 maja w Witebsku zostało przeprowadzone spotkanie monitoringowe. Została omówiona realizacja projektu na Białorusi (akcje antydyskryminacyjne w systemie edukacyjnym,posiedzenia dyskusyjnego klubu pedagogów, strona internetowa, promocja „Kroku ku równości”). Uczestnicy pozytywnie ocenili wykonana pracę.
Dzięki realizacji projektu osiągnięto następujące rezultaty:
- Wiedza, umiejętności oraz scenariusze zajęć zgromadzone dzięki realizacji projektu, wykorzystywane są przez białoruskich nauczycieli podczas ich pracy.
- Opracowywanie scenariuszy zajęć oraz opublikowanie ich w formie elektronicznej w internecie oraz na dyskietkach.
- Uczestniczki projektu zostały zaznajomione z zasadami tworzenia scenariuszy oraz zdobyły niezbędną wiedzę umożliwiającą im realizowanie ich we właściwy sposób. Na podstawie efektów ich pracy, pracownicy „Wiedzy Powszechnej”, Witebskego Klubu Kobiecego oraz Otwartego Projektu Oświatowego „EuroUniver” opracowują, kopiują i rozpowszechniają scenariusze zajęć oraz działań zapobiegających dyskryminacji. Zostały one opublikowane w formie zbioru, wydrukowane z elektronicznej wersji książki (20 stron, format A4) i rozpowszechnione w środowisku nauczycielskim w formie dyskietek, jak również opublikowane na stronie internetowej projektu. Materiały edukacyjne opracowane w języku białoruskim są dostępne dla wszystkich zainteresowanych nauczycieli z Białorusi.
Zainteresowanie projektem wśród nauczycieli było bardzo duże i bardzo chętnie uczestniczyli oni w projekcie. Powstała grupa liderek działań edukacyjnych na rzecz równości płci. Projekt zakończył się sukcesem i obecnie jest kontynuowany w formie kolejnego projektu – „Nauka równości”, w trakcie którego zostanie przygotowany film edukacyjny dotyczący równego statusu kobiet i mężczyzn oraz zostanie opracowany materiał o charakterze eksperckim, który zostanie wysłany do Ministerstwa Edukacji Białorusi.
